Kraj Kwitnącej Wiśni, czyli Japonia, słynie z wyjątkowej kultury. Z Japonią związane są znane na całym świecie i kultywowane do dzisiaj tradycje, takie jak na przykład origami, bonsai, ikebana oraz haiku. Japonia to kraj filozofów i myślicieli, malarzy i poetów. Z japońskiej kuchni wywodzą się popularne dania – sushi, tempura, wasabi, ramen, sake oraz szczególnie ważna w kulturze Japonii sztuka parzenia i picia herbaty. Japończykom zawdzięczamy jednak więcej – z położonych na Oceanie Spokojnym wysp pochodzi również technika Shou Sugi Ban, czyli japońska sztuka wypalania drewna. To wyjątkowa metoda zabezpieczenia drewnianych desek przy pomocy płomieni.
Konserwacja drewna w kulturze japońskiej
W Japonii drewno od wieków było popularnym materiałem, z którego Japończycy budowali domy i łodzie, konstruowali ogrodzenia oraz którego używali do wykończenia i dekoracji budynków. Na przestrzeni lat poszukiwali sposobów, aby ten solidny z natury materiał uczynić jeszcze bardziej trwałym. Jednym ze stosowanych w Japonii sposobów konserwacji drewna była słona woda, jednak trwały poszukiwania lepszej metody. Około 1700 roku Japończycy zaczęli stosować technikę opalania drewna nad ogniem, znana jako Shou Sugi Ban. Wraz z rozwojem technologii tradycyjne metody zostały zastąpione przez chemiczne preparaty. W ostatnich latach technika Shou Sugi Ban znowu jest stosowana i zyskała popularność nie tylko w Japonii – metoda opalania drewna ogniem trafiła do Stanów Zjednoczonych i Europy. Technika Shou Sugi Ban dotarła również do Polski.
Skąd pomysł, że opalone ogniem drewniane deski będą bardziej wytrzymałe?
Drewno uchodzi za materiał, który jest wyjątkowo podatny na działanie ognia. Japończycy doszli jednak do wniosku, że chociaż drewno nie jest łatwopalne, to bardzo mocno opalone deski są mniej podatne na działanie ognia. Dzieje się tak, ponieważ płomienie usuwają z drewna składniki, które mają wpływ na jego palność. Budowniczy w Japonii zauważyli także, że ogień zabezpiecza drewniane deski przed działaniem niszczących czynników, takich jak wilgoć, grzyby oraz pleśń. To dlatego technika Shou Sugi Ban okazuje się tak dobrym sposobem konserwacji drewna i jest bardzo ceniona w Japonii. Sztuka wypalania drewna została udoskonalona, jednak w tradycyjnym podejściu nie stosuje się ognia uzyskanego w sztuczny sposób. Mistrzowie techniki Shou Sugi Ban zdobywają doświadczenie przez wiele lat.
Sztuka Shou Sugi Ban powstała nie tylko z potrzeby, ale również z zamiłowania do piękna. Deski konserwowane przy pomocy tej metody mają naturalnie podkreśloną strukturę, co daje wyjątkowy efekt.